امروزه هواپیماها نقش غیرقابل انکاری در زندگی انسان‌ها ایفا می‌کنند و بدون حضور آنها جابه‌جایی بار و مسافر در مسافت‌های طولانی سخت و گاهی غیر ممکن است. برای رسیدن به این هدف ابتدا باید خلبان‌های ماهری ترتیب شوند تا بتوانند سکان پرندگان کوچک و بزرگ را در دست بگیرند. «کاپیتان حبیب ارشد» خلبان باسابقه هواپیماهای آموزشی در این باره توضیح می‌دهد.
اولین قدم برای ورود به حرفه خلبانی
اگر می‌خواهید در یکی از رشته‌های خلبانی شرکت کنید و این حرفه را ادامه دهید ابتدا باید علاقه‌مند باشید و با همه وجود برای رسیدن به هدف‌تان تلاش کنید. خلبانی برخلاف بسیاری از رشته‌های تخصصی پیش نیازهای متعددی دارد و فرد داوطلب باید از نظر جسمی، بهره هوشی و قدرت یادگیری در بالاترین سطح قرار داشته باشد. در صورت دارابودن این شرایط می‌توانید از طریق آموزشگاه‌های خلبانی که زیر نظر سازمان هواپیمایی کشوری نظارت می‌شوند اقدام کنید.
الفبای آموزش و مراحل اجرای آن
برای دریافت گواهینامه خلبانی سه مرحله وجود دارد. ابتدا باید گواهینامه PPL یا امتیاز پرواز با هواپیمای شخصی دریافت کنید. در این مرحله دانشجو به مدت ۳۸۰ ساعت کلاس‌های زمینی را می‌گذراند و ۴۰ ساعت پرواز با هواپیما و ۵ ساعت کار با دستگاه شبیه ساز را تا مرحله خلبانی مستقل یا SOLO فرا می‌گیرد. دومین مرحله دریافت گواهینامه CPL یا امتیاز پرواز با هواپیمای تجاری است. در این مرحله ۳۵۰ ساعت کلاس زمینی، ۱۰۰ ساعت پرواز با هواپیما و ۱۰ ساعت کار با دستگاه شبیه ساز مورد نیاز است. آخرین مرحله مهمترین بخش آموزش خلبانی محسوب می‌شود، یعنی کار با ابزارها و آلات دقیق هواپیما که instrument rating یا به اختصار IR نامیده می‌شود. در این مرحله دانشجو فقط به ادوات و نشان دهنده‌های هواپیما توجه می‌کند و در واقع هدایت پرنده را با این وسایل انجام می‌دهد؛ معلم خلبان نیز هدایت فیزیکی هواپیما را برعهده دارد. هدف از این آموزش اجرای پرواز کور و ناوبری هنگام شب یا شرایط بد آب و هوایی است.
آمادگی برای مقابله با شرایط اضطراری
خطر و حادثه همیشه در کنار خلبانان بوده و هست. در پروازهای آموزشی باید تمام حواس معلم خلبان و دانشجو به پرواز باشد تا حادثه‌ای رخ ندهد. فراموش نکنید هواپیما با وسایل نقلیه زمینی تفاوت‌های بسیاری دارد و تدابیر فراوانی در مواقع اضطراری اندیشیده شده است. هدف از آموزش خلبانی این است که خلبانان در آینده بتوانند با این شرایط کنار آمده و بهترین تصمیم را اتخاذ کنند. به طور معمول این تمرین‌ها با دستگاه شبیه ساز انجام می‌شود.
حرفه خلبانی در چند جمله
خلبانی یعنی نظم، داشتن برنامه و حس مسئولیت پذیری. من همیشه به دانشجویانم می‌گویم که نظم خلبان از یک نظامی بیشتر است چرا که مسئولیت سلامت و ایمنی هواپیما، کادر پرواز و مسافران را برعهده دارد. از سوی دیگر خلبانی فرصتی است تا جوانان به جذاب‌ترین آرزوی دوران کودکی خود برسند. در این حرفه ایمان، معرفت و جوانمردی حرف اول را می‌زند. فراموش نکنید خلبان‌ها به خدا نزدیک ترند.
© نوشته و عکس: محمدجواد نعمتی