این روزها هنگام سفر با هواپیما حتماً این سوال را از خودتان پرسیده‌اید که آیا هواپیما در برابر ویروس کرونا ایمن است یا خیر ؟ قبل از هر پاسخی به یاد داشته باشید هوای موجود در کابین هواپیما بسیار تمیزتر و تازه تر از آن چیزی است که شما هر روز در خانه یا محل کارتان تنفس می کنید . پس خیلی ساده می توان گفت: بله کابین هواپیما از این نظر ایمنی لازم را دارد. اما چرا و چگونه؟ برای دانستن جزییات بیشتر ادامه مطلب را بخوانید.

چنانچه شخص بیماری در فاصله یک متری شما عطسه یا سرفه کند ممکن است شما هم بیمار شوید زیرا با این کار ویروس هایی مثل آنفلوآنزا یا کرونا را در محیط منتشر خواهد کرد. ولی اگر می خواهید برای ساعاتی درون کابین در بسته هواپیماهای مسافربری بنشینید نگران نباشید زیرا شرکت های سازنده هواپیما از قبل به فکر شما و چنین موقعیت هایی بوده اند.

جریان هوای تنفسی کابین هواپیماهای مدرن به طور معمول هر دو تا سه دقیقه یکبار تغییر می کند؛ این میزان جابه جایی هوا خیلی بیشتر از آن چیزی است که شما در دفتر کار، سینما یا کلاس درس تجربه می کنید. ژو تائو معاون مدیر استاندارد پرواز در سازمان هواپیمایی کشوری چین می گوید: هوای کابین هواپیماهای مسافری هر ساعت بین ۲۰ تا ۳۰ بار پالایش می شود. به این ترتیب می توان گفت تقریباً عاری از عوامل مهم و بیماری زا است. از سوی دیگر جریان هوا در سیستم های کابین به شکل عمودی و نه افقی تبادل می شود. این شکل از توزیع هوا خطر ابتلا به ویروس در کابین هواپیما را کاهش می دهد.

پاتریک اسمیت، نویسنده و خلبان معتقد است: صندلی های پنجره بهترین مکان برای دسترسی به هوای تازه و سالم است. به نظر می رسد مسافران در این مکان هوای بهتری برای تنفس دارند و از تماس نزدیک با بیماران احتمالی در امان می مانند؛ دلیل آن قرار گرفتن سیستم های تصفیه هوای کابین در بالای پنجره است.

او با اطمینان می گوید: حتی این روزها که ویروس کرونا جدید یا کووید ۱۹ به سرعت کشورها را فتح می کند به شما اطمینان می دهم سیستم تصفیه هوای کابین هواپیما بین ۹۴ تا ۹۹/۹ درصد ویروس ها و میکروب های معلق در هوا را نابود می کند.

هووی ویس، استاد زیست شناسی مرکز دینامیک عفونی دانشگاه پنسیلوانیا از ۵ سال قبل در حال تحقیق پیرامون مسیرهای انتقال بیماری های عفونی در کابین هواپیماها است. او با همکاری شرکت بوئینگ مطالعه جالبی درباره شیوع بیماری ها در کابین هواپیما انجام داده است.

در این مطالعه ۱۰ پرواز داخلی ایالات متحده با میانگین زمان ۳ تا ۵ ساعت انتخاب شد. در مجموع ۱۵۰۰ مسافر و خدمه کابین با  هواپیماهای بوئینگ ۷۵۷ تک راهرو با سه ردیف صندلی جابه جا شدند.

آقای ویس می گوید: هر لحظه تمام رفتارها، تعداد دفعات حرکت و موقعیت مکانی همه مسافران و خدمه را ثبت کردیم. مطالعه ما بر انتقال ویروس آنفلوآنزا و سایر عفونت های تنفسی بود. این داده ها به ما نشان داد انتقال بیماری عمدتاً از طریق تماس مستقیم فرد بیمار با فرد سالم صورت می گیرد. ما دریافتیم مسافران هواپیما به طور معمولاً کمتر از سایر افراد در معرض خطر ابتلا به بیماری های تنفسی قرار دارند، مگر آنکه فاصله ایمن «یک متر» با فرد بیمار را رعایت نکرده باشند. نکته جالب این است که شانس بیماری و عفونت تنفسی برای افرادی که صندلی پنجره را انتخاب کرده اند بسیار کمتر است زیرا آنها هوای سالم تری برای تنفس دارند و از سوی دیگر فاصله آنها تا فرد بیمار بیشتر است. در هواپیماهای امروزی خطر بزرگی مسافران را تهدید نمی کند. کابین به راحتی می تواند با فیلتراسیون های خاصی جلوی انتشار ویروس های «سارس» و «مرس» را بگیرد و به احتمال زیاد برای کرونا ویروس کووید ۱۹ هم کاربرد دارد.

این بررسی نشان داد سیستم تهویه هوای کابین در هواپیماهای با پیکره بندی دوتایی صندلی ها بهتر از هواپیماهای دارای پیکره بندی سه تایی عمل می کند. به عبارت ساده تر هر چه فاصله جانبی صندلی ها بیشتر باشد انتقال عفونت های تنفسی کمتر است.

© نویسنده: محمدجواد نعمتی

منبع: SCMP