وقتی به افق شهر و ساختمان‌های مجللی که روی شیب کوهستان ساخته شدند نگاه می‌کنم، ناگهان دلم می‌ریزد و بغض سنگینی گلویم را می‌فشارد. آیا سازندگان و ساکنان آنها می‌دانند زیر پایشان چه اتفاقی در حال وقوع است؟ آیا برای رخدادهای غیرمنتظره آمادگی دارند؟ سطرهایی که در ادامه می‌خوانید گزارش «جاستین ورلند» است که در مجله تایم منتشر شد.
بعد از وقوع زلزله نپال در «آوریل ۲۰۱۵» بسیاری از کشورهای جهان دچار شوک تکان دهنده‌ای شدند؛ این اتفاق اما برای محققان زلزله شناس و مدافعان آمادگی در برابر فجایع تعجب‌انگیز نبود. کارشناسان از مدت‌ها قبل هشدار می‌دادند که محل‌های مهم و آسیب‌پذیر کشور در مجاورت دو صفحه تکتونیکی قرار دارند.
در حال حاضر زلزله شناسان می‌گویند چندین نقطه در سراسر جهان در معرض زمین لرزه‌های شدید مانند آنچه در نپال اتفاق افتاد قرار دارند. گرگوری بروزا، زمین‌شناس دانشگاه استنفورد می‌گوید: هربار که شما مقداری انرژی جنبشی را به یک شهر بزرگ برسانید اتفاق بدی رخ می‌دهد.
سال «۱۹۹۹» نقشه‌ای منتشر شد که نشان می‌داد چه نقاطی از جهان با احتمال وقوع زمین‌لرزه‌های شدید مواجه هستند. نام سه شهر کاملاً برجسته بود: نخست تهران که بر روی خطوط اصلی گسلی ساخته شده و در سراسر آن شهرنشینی در حال رشد است. به نظر می‌رسد خانه‌های جدید به خوبی آمادگی رویارویی با زمین‌لرزه را نداشته باشند. این شهر همچنان بزرگ و خطر زلزله احتمالی در آن بالا است.
بنابر گزارش رویترز، احتمال وقوع زلزله‌های «۶ ریشتر» و بالاتر در دهه‌های آینده «۹۰درصد» است. به دلیل موقعیت شهر و استانداردهای ضعیف ساخت و ساز، حتی یک زلزله در این اندازه ویرانگر خواهد بود.
استانبول و لس آنجلس پس از تهران در فهرست شهرهایی با احتمال وقوع زلزله‌های شدید قرار دارند.
انسان وقتی می‌ترسد که از موضوعی اطلاع کافی ندارد، درست مانند وقوع زلزله‌ای هولناک و ویرانگر. همانطور که دانشمندان و کارشناسان زلزله شناسی می‌گویند ایران و به طور مشخص پایتخت در منطقه‌ای با احتمال وقوع زمین‌لرزه‌های شدید قرار دارد، پس آمادگی و مقاوم سازی بناها بسیار مهم است. باید یکپارچگی در برنامه‌ریزی و مدیریت بحران ایجاد و به حرف و عمل نخبگان علمی کشور اعتماد کرد. طبیعت کار خودش را می‌کند، بهتر است با زلزله زندگی کنیم.
© نوشته و عکس: محمدجواد نعمتی