هر روزی که شما تصمیم بگیرید از اتومبیل شخصی استفاده نکنید، روز بدون خودرو است. در واقع این زمان می‌تواند بدون محدویت در همه روزهای سال وجود داشته باشد و باتوجه به انتخاب شما محقق شود. شاید برایتان جالب باشد بدانید ایده نامگذاری این روز خاص از کجا آمد.
سال ۱۹۹۴ اهالی شهر تولدو اسپانیا تصمیم گرفتند برای مقابله با بحران انرژی، کاهش حوادث شهری و آلودگی‌های زیست محیطی استفاده از اتومبیل‌های شخصی را محدود و حمل و نقل عمومی را جایگزین آن کنند. این پیشنهاد در جلسه نمایندگان محلی و شورای شهر تصویب و به سرعت اجرا شد. پس از آن فرانسه، انگلستان، اندونزی و ایسلند به این برنامه ملحق شدند تا شبکه جهانی «شهرهای بدون خودرو» شکل بگیرد. از سال ۲۰۰۰ این طرح با موافقت بسیاری از کشورها مواجه و به تدریج در نقاط مختلف جهان گسترش پیدا کرد.
در روز بدون خودرو مسئولان شهری با توجه به ظرفیت‌ها و امکاناتی که در اختیار دارند به شهروندان فرصت می‌دهد اتومبیل‌های شخصی را از خانه بیرون نیاورند و در عمل تک سرنشینی و خودرو محوری را محدود کنند. همچنین شهرداری‌ها با تخصیص یارانه حمل و نقل عمومی به ارزان شدن خدمات اتوبوسرانی کمک می‌کنند. در برخی شهرها چند خیابان اصلی، یک روز هفته به روی تمامی اتومبیل‌های شخصی مسدود می‌شود تا مردم با استفاده از این فرصت بیشتر پیاده‌روی و دوچرخه سواری کنند و از سفر با اتوبوس شهری، مید‌ل‌باس و تراموا لذت ببرند.
برخی کشورها برای استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی به شهروندان خود بسته‌های تشویقی اعطا می‌کنند و علاوه بر آن در کشورهایی مانند فرانسه، انگلستان و اندونزی حمایت‌های ویژه‌ای از شهروندان پیاده یا دوچرخه سوار بعمل می‌آید.
ولی شرایط بوگوتا، شهری در کشور کلمبیا اندکی با دیگر نقاط جهان تفاوت دارد. مردم این شهر بیشتر روزهای هفته را بدون اتومبیل شخصی می‌گذرانند و فقط برای مصارف ضروری از این وسیله استفاده می‌کنند. در بوگوتا یکی از مدرن‌ترین شبکه‌های حمل و نقل عمومی جهان پایه‌گذاری شده است؛ از سوی دیگر فقط برای دوچرخه سوارها ۳۰۳ کیلومتر بزرگراه ایمن و استاندارد وجود دارد. در این شهر استفاده از سامانه‌های دوچرخه اشتراکی بسیار رایج است و انواع رقابت‌های دوچرخه سواری همه روزه برگزار می‌شود.
هر سال در ۲۲ سپتامبر روز بدون خودرو گرامی داشته شده و از مردم سراسر جهان دعوت می‌شود با خودروی شخصی تردد نکنند.
© نویسنده: محمدجواد نعمتی
© عکس: CNN