همه میدانیم که جنگلها از با ارزشترین ارگانهای زمین محسوب میشوند و نبود آنها به زیان همه موجودات زنده به ویژه انسانها است. علاوه بر این جنگلها جاذبههای بکر و دیدنی فراوانی دارند که همه ساله میلیونها نفر در سراسر جهان حتی دور دستترین کشورها بخشی از اوقات فراغت خود را در آنجا سپری میکنند. اشتباه نکنید، اصلاً قصد ندارم درباره فواید جنگل و جنگلنوردی برایتان بنویسیم بلکه میخواهم پرده از واقعیت درونی میلیونها نفری بردارم که همواره از ورود به مناطق جنگلی و نواحی پر درخت اکراه دارند و اگر مجبور نباشند هرگز به آنجا وارد نمیشوند. تعجب نکنید آنها به ترس شبانه از جنگل دچار هستند، بیماری که بالغ بر ۱۸ درصد مردم جهان را عذاب میدهد و در بین زنان بیش از مردان شایع است. پس اگر میخواهید به جنگل بروید و ماجراجویی کنید قبل از هر کاری این مطلب را تا انتها بخوانید.
هیولای قاتل و شرور، شاید هم حیوانی وحشی با چنگال های تیز و برنده، لابه لای درختان بلند و خزه بسته، منتظر قربانی بی دفاعی است که شباهنگام در آنجا پرسه می زند. این عبارت، تصویر ذهنی آنهایی است که از ورود به جنگل ها و نواحی پردرخت بیزارند، از این رو هیچگاه به ماجراجویی در طبیعت علاقه نشان نمی دهند. بیماری جنگل، ترجمه عبارت night phobia forests به معنی «ترس شبانه جنگل» است که در طبقه بیماری های روان شناختی قرار می گیرد. گروهی از روان شناسان طی چند مطالعه هدفمند که از سال ۱۹۹۹ آغاز شد پی به شیوع این بیماری و نشانه های آن برده و اعلام کردند به طور میانگین در بین ۱۸درصد مردم جهان به ویژه زنان هراس از جنگل شایع است.
* علت ترس شدید از جنگل چیست
اگر چه بیماری جنگل به ترس شبانه نسبت داده شده است، ولی تحقیقات اخیر نشان می دهد مبتلایان به این عارضه روزها نیز با این نگرانی روبه رو هستند. شیوا کاشانی، روان شناس، به سلامت آنلاین می گوید: «این بیماری ریشه فرهنگی دارد و اغلب از فیلم ها، داستان ها و افسانه ها متولد می شود چرا که در آنها برای القای فضای رازآلود و ترسناک، جنگل محیطی مخوف، تاریک و پر از موجودات عجیب و غریب تعبیر شده است، در صورتی که واقعیت اینگونه نبوده و وحشت از جنگل معنی و مفهومی ندارد.»
او همچنین به دلایل دیگر ترس از جنگل اشاره کرد و گفت: «برخی افراد به دلیل اتفاقات غیرمنتظره و ناگواری که در جنگل روی داده یا احتمال آن را می دهند، از این مکان واهمه دارند. به عنوان مثال گزیدگی توسط یک حشره، عبور خزنده ای از روی پا یا برخورد با تارهای عنکبوت تنیده شده به درختان چنین تصور ترسناکی را در فرد ایجاد می کند و مانع ورود او به جنگل و نقاط پردرخت می شود.»
* علائم و نشانه های بیماری
همان طور که گفتیم ترس از جنگل هنگام شب یا در نقاط تاریک و پوشیده از درخت شایع است. در چنین حالتی فرد وحشت زده ممکن است با یک یا تعدادی از علائم و نشانه های زیر مواجه شود:
- تنفس عمیق، سریع و کوتاه
- بالا رفتن ضربان قلب
- تعریق دست ها و خشکی دهان
- تمایل به فرار، گریه کردن، پنهان شدن یا فریاد زدن
- سردرد، ناراحتی های گوارشی و تهوع
* راه حل و درمان
حساسیت زدایی بهترین راه غلبه بر ترس است؛ در این حالت از افرادی که به این بیماری دچار هستند بخواهید شما را در یک برنامه آرام طبیعت گردی همراهی کنند. سعی کنید اعتماد آنان را جلب کرده و اطمینان دهید خطری آنها را تهدید نمی کند. حاشیه مناطق جنگلی را برای این منظور انتخاب کنید و به آرامی وارد درخت زارها شوید و شروع به قدم زدن کنید. در گام اول با این تمرین فرد واقعیت های جنگل را به خوبی درک و تصورات هراس آلود را از ذهن خود دور می کند. این برنامه را می توانید هنگام غروب آفتاب تکرار کنید و از همراه مضطرب خود بخواهید مثبت اندیش باشد، عمیق نفس بکشد و به محیط اطراف خوب توجه کند.
برای سهولت و اطمینان بیشتر می توانید از موسسه ها و گروه های گردشگری کمک بگیرید و در پیک نیک یا کمپینگ های جنگلی آنها شرکت کنید. به یاد داشته باشید تماشای فیلم های ترسناک از مناظر پردرخت و تیره عارضه را تشدید و راه حل های درمانی را بی اثر می کند.
* این نکات را بخاطر بسپارید
ورود به جنگل مانند دیگر جاذبه های طبیعی به داشتن آگاهی و ابزار کافی نیازمند است؛ پیشنهاد می کنیم در برنامه های جنگل نوردی از کفش و پوشاک مناسب استفاده کنید؛ همراه داشتن جعبه کمک های اولیه، نقشه، قطب نما، چراغ قوه، سوت، کیسه خواب، کلاه، عینک و پماد دفع حشرات ضروری است.
یادتان باشد پیش از ورود به نواحی جنگلی با اداره جنگل ها و مراتع طبیعی هماهنگی کنید؛ لازم است برای امدادرسانی در مواقع اضطراری مشخصات فردی و اطلاعات تماس خود و بستگانتان را در اختیار پاسگاه های جنگلبانی، نیروی انتظامی یا پایگاه های امداد قرار دهید.
© نویسنده: محمد جواد نعمتی
چندین سال پیش برنامه ای دوستانه بسمت قله (امام زاده قاسم) الیمستان در انتهای مسیر جنگل الیمستان (از دیدنی های مازندران) رفته بودیم. مسیر برگشت در تاریکی مطلق به جنگل رسیدیم و تصمیم گرفتیم به ترس هامون غلبه کنیم و از headlight هامون استفاده نکنیم. تمام ترس هایی که اشاره کردین مثل برخورد با تارعنکبوت یا رد شدن یه خزنده از روی پا یا گزیده شدن .. همه رو تجربه کردم. طوری بود که تنه های بریده درختها رو هم به شکل حیوونهای مختلف میدیدم.
و اگر تنهابودم و یا نفرات مون کم بود و تجهیزات نداشتیم حتما سکته میکردم ولی با حضور دوستهامون که صدای انواع و اقسام جانوران هم در می آورند شب ترسناک و هیجان انگیزی رو گذروندیم؛ در واقع دوستان حساسیت زدایی کردند😅
ممنون از اطلاعات خوب تون
جنگل و جنگل نوری همیشه برای من باشکوه و هیجان انگیز بوده و هست. آرامشی که در جنگل به دست میارم رو نمی تونم در جاهای دیگه کسب کنم. ترس ها و نگرانی ها اونم بخشی از طبیعتش محسوب میشه.